امید 
به منظور حفظ سلامت شناگران و جلوگیری از بروز مشکل در عملکرد تاسیسات مکانیکی خواص شیمیایی آب استخر باید در محدوده مشخصی قرار داشته باشد. رعایت این محدوده توصیه شده تقریبا در تمامی استانداردها مورد تایید قرار گرفته است و متخصصان بهداشت و مهندسان نیز با آن موافق هستند. ولی مساله اصلی در استخرها چگونگی دستیابی به این محدوده، روش ثابت نگه داشتن غلظت مواد شیمیایی موجود در آب و ایجاد تعادل بین آنها. بدون برهم زدن تعادل سایر اجزای موجود در آب است.
در ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که نمیتوان برای تمامی استخرها و جکوزی ها یک نسخه کلی پیچید و از یک روش به عنوان بهترین گزینه برای پاکیزه نگه داشتن آب یاد کرد. بلکه در این بنا، توصیه ها، راهکارها و محدوده هایی وجود دارد که در هر کاربرد خاص بسته به شرایط پروژه باید بهترین روش برای دستیابی به آنها را برگزید.
تعادل شیمیایی آب
پنج عاملی که تعادل شیمیایی آب به آنها بستگی دارد را می توان آنها را در موارد زیر خلاصه کرد:
- ph آب محدوده متداول: ۷٫۶-۷٫۴)
- میزان قلیایی یا بازی بودن آب (محدوده متداول ۸۰-۱۵۰ppm )
- سختی آب محدوده متداول: ۲۰۰۴۰۰ppm)
- مقدار کل ذرات جامد محلول در آب یا TDS کمتر از ۲۰۰۰ppm)
دمای آب، سرعت باد، نرخ تبخیر آب استخر، بار ناشی از حضور شناگران.
درست است که موارد اخیر یعنی دمای آب، سرعت باد، نرخ تبخیر آب استخر و بار ناشی از حضور شناگران در گروه خواص شیمیایی آب قرار نمی گیرد، ولی هر یک از آنها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با خواص شیمیایی آب در ارتباط است.
pH آب: pH آب معیاری از اسیدی یا بازی (قلیایی بودن آن به شمار میرود. محدوده ایده آل pH برای آب استخرها و جکوزی ها بین ۷٫۴ تا ۷٫۶ است. البته pH بین ۷٫۲ تا ۷٫۸ نیز به عنوان حد بالا و پایین قابل قبول است. انحراف pH آب از این محدوده موجب تورم چشم و ایجاد ناراحتی برای شناگران می شود.
تنظیم pH آب در محدوده مناسب به سه دلیل زبر دارای اهمیت است:
- حفاظت از تجهیزات مکانیکی استخر
- تامین شرایط آسایش شناگران
- افزایش کارایی مواد ضدعفونی کننده
اضافه کردن مواد قلیایی مانند کربنات کلسیم به آب موجب افزایش مقدار pl و کاهش خاصیت اسیدی آن می شود. افزودن اسیدهایی مانند اسید هیدروکلریکه (جوهر نمک) یا بی سولفیت سدیم به آن موجب کاهش pH و اسیدی شدن آن می شود.
به عنوان یک قاعده سرانگشتی، برای کاهش pH آب به میزان ۳ , به ازای هر ( ۱۰۰۰۰L (2640Us gat آب استخر، (۱۰۰mL (0.01US Gal اسید هیدروکلریک به ( ۴٫۲۰z) بیسولفات سدیم اسید خشک) را به آب اضافه کنید.
میزان قلیایی بودن آب
میزان قلیایی بودن آب یکی از مفاهیمی است که گاهی اوقات با pll اشتباه گرفته می شود با اندازه گیری pH صرفا میتوان مشخص کرد که آب استخر تا چه اندازه اسیدی یا بازی است. اما این اندازه گیری هیچ دیدی نسبت به مقدار مواد اسیدی و بازی موجود در آب که یکدیگر را خنثی کرده اند به ما نمی دهد. مقدار کل مواد قلیایی موجود در آب معیاری برای سنجش ماهیت قلیایی آب و قابلیت آن برای مقاومت در برابر تغییرات ناگهانی pH است. مقدار مواد قلیایی موجود در لب در واقع همانند مانعی برای جلوگیری از نوسانات شدید و ناگهانی pH نیز مطرح است. در صورتی که مقدار مواد قلیایی موجود در آب بیش از ۲۰۰ppm باشد، تنظیم pH در محدوده متداول بسیار دشوار خواهد بود. به طور کلی، مقدار مناسب برای مواد قلیایی موجود در آب بین ۱۵۰pm است. در صورتی که غلظت مواد قلیایی کمتر از ۸۰ppm باشد، حتا اگر pH آب بالا باشد باز هم به معنی آن است که مقدار اسید اضافه شده به آب بیش از حد معمول بوده است. بنابراین همواره ابتدا باید مقدار مواد قلیایی موجود در آب را تنظیم نمود و سپس برای تنظیم pH در محدوده مناسب اقدام کرد.
برای افزایش خواص بازی آب بدون افزایش قابل توجه مقدار pH میتوان از بی کربنات سدیم (جوش شیرین استفاده کرد. در صورتی که قصد داشته باشیم مقدار pi را نیز افزایش دهیم، برای افزایش همزمان مقدار pH و قلیایی بودن آب میتوان از کربنات سدیم که در واقع همانند جوش شیرین با دانه ها کمی درشت است استفاده کرد.
به عنوان یک قاعده سرانگشتی برای افزایش مقدار مواد قلیایی موجود در آب به ازای هر ( ۱۰۰۰L (2640 US pal آب، (kg (2,2lb بی کربنات سدیم به آن اضافه کنید. برای کاهش مقدار مواد قلیایی موجود در آب نیز می توان اب قدیمی استخر را با آب تازه رقیق کرد.
سختی آب
سختی آب یا سختی کلسیما در نوعی زیر مجموعه آن است. سخ برای است. علت آن که مقدار کل قرار می گیرد آن است که در و بر روی جداره و کف استخرمقدار مواد بازی معمولا (کلسیم موجود سختی کلسیم در واقعی با مقدار مواد قلیایی موجود در آب در ارتباط بوده است، سختی آب در واقع معیاری از مقدار مواد بازی معمولاکلس آن که مقدار کلسیم موجود در آب یا همان سختی به صورت مجزا نیز مورد توجه است زیاد بودن کلسیم، مقدار اضافی ان از حالت محلول خارج شده داره و کف استخر رسوب می کند. محدوده قابل قبول سختی آب کند بین۱۰-۶۰۰ppm این آب بیش از ۶۰۰ppm باشد، احتمال بروز مشکلاتی مانند رسوب کردن بدنی موجود در آب بسیار زیاد است. بهترین روش برای کاهش سختی آب در استخرها وجود مواد معدنی موجود در اب دارد، تعویض بخشی از اب قدیمی استخر با آب تازه است.
مقدار متداول سختی آب که ناشی از کلسیم است برای استخرها باید بین۲۰۰-۴۰۰ppm و برای جکوزی ها باید بین ۱۵۰-۲۵۰ppm نگه داشته شود. البته در برخی از استانداردها ممکن است محدوده کوچکتری برای این منظور تعیین شده باشد.
در استخرها و جکوزی ها، مقدار سختی آب معمولا کمتر از حد معمول است. البته در معدود مواردی نیز، مشکل آب به دلیل زیاد بودن مقدار سختی آب است. برای افزایش سختی آب می توان از محلول آماده کلرید کلسیم استفاده کرد. در مواردی هم که سختی آب بیش از حد معمول است، برای کاهش مقدار آن میتوان بخشی از آب استخر را با آب تازه با سختی پایین تعویض کرد. برای افزایش س ختی کلسیم به اندازه ۱۰ppm میتوان به ازای هر (۱۰۰۰۰L (2640US gal آب، (۳۹) ۱۱۰gr کلرید کلسیم یا (۱۴۰gr (4.90zسولفات کلسیم به آب اضافه کرد. در مواردی که سختی کلسیم آب دایما کمتر از حد معمول است، ترجیحا باید از مواد ضدعفونی کننده با پایه کلسیم استفاده شود. برای کاهش سختی کلسیم نیز میتوان از روشهایی مانند رقیق کردن آب استخر با آب تازه بهره گرفت.
ذرات جامد محلول در آب
منظوراز مقدار کل ذرات جامد محلول در آب تمامی مواد معدنی موجود در آب، سیانوراته تا کلر، کثیفی ها و غیره است. هنگامی که غلظت مواد جامد محلول در آب به محدوده -۲ مرسد، به منزله آن است که زمان تعویض آب استخر فرا رسیده است، ذرات جامد نیز با غلظت مواد شیمیایی مورد استفاده، بار شناگران و سایر ذرات جامدی که ترکیبات ۲۵۰mm می رسد، به منزله ان محلول در آب نیز با غلظت مواد شیمیایی به ویژه پس از تبخیر آب به جا می مانند در ارتباط است. غلظت ذرات جامد محلول شرایطی نباید به اندازه ۱۵۰۰ppm بیشتر از مقدار آن در هنگام راه اندازی اولیه باشد
ساده ترین روش برای کاهش مقدار ذرات جامد محلول در آب، تعویض بین استخر با آب تازه است.
عواملی مانند دما، سرعت باد، نرخ تبخیر آب و بار ناشی از حضور شناگران تا وضعیت شیمیایی آب ندارند، ولی تاثیر آنها به صورت غیرمستقیم بر خواص شیمیایی آب نمایان میشود.
شرایط آب و هوایی
شرایط آب و هوایی منطقه به ویژه در استخرهای سرباز یکی از مهمترین عوامل موت دی شیمیایی آب به شمار می رود. اگرچه این عامل به هیچ وجه در اختیار متصدیان استخر آگاهی از چگونگی تاثیر آن بر آب استخر می توان آنها را در تصمیم گیری صحیح هدایت کند.
اشعه فرابنفش موجود در نور خورشید موجب تسریع فرایند تجزیه کلر می شود. بدون استفاده از مواد پایدارکننده، تقریبا نود و پنج درصد از کلر در معرض نور مستقیم خورشید در مدت زمان کمتر از دو ساعت تجزیه میشود. به همین دلیل استفاده از روکش های استخر علاوه بر کاهش تاثیر نور خورشید، با کاهش مقدار کلر تجزیه شده، از هزینه ها می کاهد. از دیگر عوامل مرتبط باشرایط آب و هوایی سرعت باد است که مستقیما با نرخ تبخیر آب استخر در ارتباط است. هرچه سرعت تبخیر آب بیشتر شود، علاوه بر افزایش مصرف آب، مقدار رسوبات به جا مانده در استخر نیز بیشتر خواهد بود.
دمای آب
محدوده دمایی ایده آل برای آب استخر بین (۲۶۲۸°C (78.82°F است. برای جکوزی ها نیز دمای آب نباید از ( ۴۰C (104°F تجاوز کند. دمای آب گاهی تاثیر قابل توجهی بر تعادل شیمیایی آب پر جای می گذارد. چرا که با افزایش دمای آب، قابلیت حل شدن کلسیم در آب کاهش پیدا میکنه و بالعکس.
نکاتی درباره آزمایش نمونه آب استخر
تنظیم کردن اجزای موجود در آب استخر یا جکوزی در صورتی که امکان اندازه گیری یک از آنها در آب وجود نداشته باشد، عملا بی فایده است.
اندازه گیری pH آب: p11 آب را می توان با استفاده مربوطه، نوارهای آزمایش و تجهیزات الکترونیکی با استفاده از مواد معرف و نمودارهای تغییر رنگ و تجهیزات الکترونیکی اندازه گیری کرد. البته برای نحوه استفاده صحیح از جانب شرکت سازنده منتشر می شود توجه کرد.
اندازه گیری مقدار مواد قلیایی موجود در آب: برای اندازه گیری قلیایی بودن اب نیزمیتوان از نوارهای ازمایش با محلول های مخصوصی که برای این منظور به فروش می رسد استفاده کرد البته برای نحوه استفاده صحیح از آنها باید به دستورالعملی که از جانب شرکت سازنده منتشر می شود توجه کرد.
اندازه گیری سختی آب: سختی آب را می توان با روشهای مختلفی مانند سنجش رنگ،تیتراسیون یا نور آزمایش اندازه گیری کرد.
اندازه گیری مقدار کل ذرات محلول در آب: از آنجا که هیچ روش ساده، کاربردی و ارزان قیمتی ای آزمایش مقدار کل ذرات محلول در آب وجود ندارد، این کار معمولا در آزمایشگاه های مجهز به تجهیزات مناسب انجام میگیرد. البته در چند سال اخیر تجهیزات الکترونیکی جدیدی با قیمت های نسبتا مناسب به بازار عرضه شده است که این قابلیت را نیز دارد.
