- طراحی جکوزی
طراحی سیستم لوله کشی جکوزی و انتخاب تجهیزات مهمترین مرحله طراحی جکوزی است، بطور کلی تاسیسات جکوزی شامل مسیر تصفیه، گرمایش و ماساژ است. عموما دو نوع افت فشار در لوله ها وجود دارد.
افت فشار اصطکاکی و افت فشار ناشی از اتصالات و خم ها. هر دو افت فشار با توان دوم سرعت رابطه مستقیم دارند، لذا سرعت بالای آب در لوله های منتهی به جت های جکوزی موجب میشود که این لوله ها بطور بالقوه افت فشار بالایی داشته باشند، لذا اگر در طراحی جکوزی به این مساله توجه نشود و سایز لوله ها بدرستی انتخاب نشود، دبی آب عبوری از جت های جکوزی بشدت کاهش پیدا کرده و در نتیجه جت ها عمل ماساژ را بخوبی انجام نخواهند داد.
دمای آب جکوزی، نرخ تعویض آب آن و دبی آب خروجی از نازل ها همه و همه مسائلی هستند که در طراحی جکوزی باید با حساسیت ویژه ای به آنها پرداخته شود.
سیستم لوله کشی و تجهیزات جکوزی باید به گونه ای انتخاب شوند که نرخ تعویض آب جکوزی حداقل ساعتی یکبار باشد. از طرفی دمای ۳۷ تا ۳۹ درجه سانتیگراد دمای استاندارد آب جکوزی است، لذا در طراحی جکوزی باید مبدلها و وسایل گرمایشی توان تامین حرارت لازم جهت رساندن آب به دمای یاد شده را داشته باشند. مساله مهم دیگر که هنگام طراحی جکوزی باید مد نظر قرار گیرد دبی آب خروجی از نازل هاست.
برای ماساژ ایده آل دبی آب خروجی از نازل ها باید حداقل ۱۵ لیتر در دقیقه باشد. از طرفی بعلت دبی بالای خروجی از نازل های جکوزی، دبی لوله مکش پمپ ماساژ نیز بسیار زیاد خواهد بود، لذا انتخاب قطر لوله مکش پمپ ماساژ حساسیت بسیار ویژه ای دارد، چرا که درصورت انتخاب سایز کوچک برای این لوله، علاوه بر افت فشار بالا و ناکارامدی سیستم، سرعت مکش در این لوله بالا خواهد رفت و همین امر موجب میشود پای استفاده کنندگان از جکوزی به سمت دریچه مکش کشیده شود که از لحاظ ایمنی خطرات زیادی را به همراه خواهد داشت، از طرفی انتخاب سایز بزرگ برای این لوله هزینه های زیادی را به کارفرما تحمیل خواهد کرد، لذا سایز لوله مکش جکوزی باید با محاسبات دقیق (و نه محاسبات سرانگشتی و تجربی) تعیین شود.
مرحله بعدی طراحی جکوزی، طراحی شکل کلی جکوزی و معماری مربوط به آن است. اندازه جکوزی به تعداد نفرات استفاده کننده از آن بستگی دارد، اما عمق جکوزی بصورت استاندارد یک متر در نظر گرفته میشود.
جکوزی را میتوان به اشکال هندسی مختلفی ساخت، اما در صورتیکه محدودیت فضا وجود نداشته باشد ساخت جکوزی با سطح مقطع دایره ای توصیه میشود. چرا که جکوزی های دایره ای کمترین افت فشار را دارند.
بطورکلی میتوان گفت جکوزی نشسته حوضچه آب گرمی است که در آن جریان آب گرم توسط پمپ های قوی از طریق لوله های تعبیه شده در قسمت مختلف دیواره حوضچه به داخل حوضچه جت میشوند. جکوزی دارای یک پله یا پاشویه است تا افرادیکه از آن استفاده میکنند بتوانند بر روی آن بنشینند و عمل ماساژ ماهیچه پا و کمر را در تماس با آب پرفشار همراه با هوا انجام دهند. بعلت وجود لب گردهای فراوان در جکوزی، در ساخت جکوزی باید حتما از سرامیک های ریز استفاده شود. همچنین در صورت توان مالی مناسب کارفرما استفاده از سقف های کشسان برای جکوزی، کمک بسیار زیادی به زیبایی بیشتر و جذابیت جکوزی خواهد نمود.
نکته حائز اهمیت دیگر که موقع طراحی جکوزی باید مدنظر قرار گیرد قطر رینگ های جکوزی و محل قرار گیری شیلنگ های هواست. رینگ ها باید با قطری ساخته شوند که افت فشار در آنها به گونه ای نباشد که دبی آب خروجی از نازل های مختلف، متفاوت باشد. هنگام طراحی جکوزی باید حتما بر روی نازل ها محلی برای شیلنگ های هوا در نظر گرفت. چرا که درصورت عدم اختلاط مناسب آب با هوا، عمل ماساژ در جکوزی به خوبی انجام نمیگیرد. تنها در صورتیکه نازل های جکوزی بصورت استاندارد ساخته شده باشند میتوانند عمل مکش هوا را به خوبی انجام دهند، لذا انتخاب نازل های مناسب جهت جکوزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
مطمئنا مطالب یاد شده تنها قسمت های اصلی طراحی جکوزی را بطور خلاصه مورد بررسی قرار داده و جهت طراحی جکوزی، طراحی و ساخت سیستم تهویه مطبوع، کارهای برقی و روشنایی، طراحی و اجرای فاضلاب و… همه و همه مسائلی هستند که باید بصورت علمی و دقیق و ایده آل انجام گیرند. طراحی جکوزی تلفیقی از علم، تجربه و هنر است که با تخصص های زیاد و رشته های علمی متفاوت درگیر است.
- ساخت جکوزی
اصولا از نظر ساختاری یک استخر و جکوزی دارای شباهت ها و تفاوت هایی میباشند، مهمترین شباهت استخر و جکوزی این است که هر دو سازه باید آب بند بوده و دارای سیستم تصفیه آب بمنظور نگهداری بلند مدت آب باشند. از طرفی مهمترین تفاوت های استخر و جکوزی را میتوان بصورت زیر برشمرد. حجم آب استخرها به مراتب بیشتر از جکوزی است. دمای آب در جکوزی بالاتر بوده و جکوزی علاوه بر سیستم تصفیه و گرمایش دارای سیستم ماساژ قدرتمند نیز هست.
مراحل ساخت جکوزی
- ۱- ساخت کاسه جکوزی و نازک کاری
ساخت کاسه جکوزی بوسیله بتن مسلح و آجرچینی رایج است. بر خلاف استخرها، کاسه جکوزی را بشرط استفاده از مواد آب بند کننده مناسب جهت آب بندی و اجرای اصولی و حرفه ای کار میتوان با آجر نیز ساخت، چراکه بدلیل عمق کم جکوزی فشار هیدروستاتیک آب در جکوزی پایین است. در هر دو روش ساخت کاسه جکوزی (ساخت کاسه جکوزی بوسیله آجرچینی یا ساخت کاسه جکوزی با بتن مسلح)، آب بندی ثانویه باید بوسیله مواد مناسب و بصورت کاملا اصولی انجام شود.
بعد از ساخت جکوزی و اجرای سیمانکاری و آب بندی ثانویه، نوبت به سرامیک کاری جکوزی میرسد، انتخاب طرح، شکل و رنگ سرامیک ها برای یک جکوزی تاثیر بسزایی در زیبایی جکوزی خواهد داشت. بنابراین انتخاب یک طرح مناسب، شرط اساسی ساخت یک جکوزی زیبا است.
- ۲- تاسیسات جکوزی
طراحی و اجرای تاسیسات مربوط به جکوزی، بخش بسیار مهم ساخت آن است، یک جکوزی ایده آل نیازمند تصفیه، گرمایش و جت های قدرتمند است. اجرای مسیرهای گرمایش و تصفیه جکوزی نیازمند طراحی دقیق و اصولی است و قبل از اجرا باید سایز لوله ها براساس محاسبات دقیق مشخص شود، اما مهمترین بخش تاسیسات یک جکوزی، مسیر جت های ماساژ جکوزی است، افت فشار در لوله ها با توان دوم سرعت تغییر میکند، لذا از آنجا که سرعت آب در مسیر منتهی به جت ها بسیار بالاست، افت فشار در مسیر جت ها نیز بالا بوده و در نتیجه انتخاب نادرست قطر و مسیر لوله منتهی به جت ها، موجب افت فشار بالا در مسیر میشود که در نتیجه عمل ماساژ توسط جت ها بخوبی انجام نمیگیرد و در نتیجه جکوزی کارایی مناسبی نخواهد داشت. بنابراین انتخاب قطر لوله های جت جکوزی باید بر اساس محاسبات مهندسی صورت گیرد و بهترین مسیر جهت عبور لوله ها در نظر گرفته شود. همچنین باید توجه داشت جهت انجام عمل ماساژ توسط جت های جکوزی، حتما باید قبل از خروج آب از جت ها، اختلاط آب و هوا صورت گیرد، لذا برای جکوزی باید از جت هایی با شکل سطح مقطع مناسب و شیلنگ های هوایی استفاده شود. جت های جکوزی در بالا و پایین جکوزی به دو عدد رینگ متصل میشوند. رینگ های جکوزی از جنس استیل، گالوانیزه یا بوسیله اتصالات ساخته میشوند، اما توصیه میشود از رینگ استیل جهت جکوزی استفاده شود، چرا که رینگ جکوزی بصورت توکار ساخته میشود و استفاده از جنس مرغوب تر جهت رینگ مناسب تر است.
جکوزی خانگی
پس از گذراندن یک روز پر تلاش و خسته کننده استفاده از ماساژ آبی و استراحت در جکوزی احساس آرامش فوق العاده ای دارد، اما بعلت مسافت زیاد و مشکلات ترافیکی غالبا افراد تمایل زیادی در مراجعه به استخر در هنگام خستگی ندارند. لذا در صورت داشتن یک جکوزی خانگی میتوان از مزایای بسیار جکوزی و آب درمانی در منزل بهره گرفت.
اصول ساخت جکوزی خانگی با جکوزی های عمومی تفاوت چندانی ندارد، در صورتیکه بخواهیم یک جکوزی استانداردی که عمل ماساژ را بخوبی انجام دهد داخل منزل شخصی داشته باشیم، باید کلیه اصول ساخت جکوزی را رعایت کرده و از پمپ های قدرتمند و لوله های مناسب (که بر اساس محاسبات مهندسی انتخاب شده اند) استفاده کنیم، هر چند بدیهی است در یک جکوزی خانگی معمولا بعلت ابعاد کوچکتر و تعداد نفرات استفاده کننده کمتر، به نسبت یک جکوزی عمومی از پمپ هایی با توان کمتر و لوله هایی با سایز کوچکتر استفاده میشود، اما همچنان این پمپ ها به نوبه خود پمپ هایی پرقدرت بشمار می آیند. البته هم اکنون جکوزی هایی در بازار وجود دارند که تحت عنوان جکوزی آماده و جکوزی خانگی بفروش میرسند، اما در مورد این جکوزی ها توجه به دو نکته مهم حائز اهمیت است. در این جکوزی ها از شیلنگ بجای لوله استفاده میشود و همچنین بجای پمپ های قدرتمند از پمپ با توان پایین استفاده میشود، مطمئنا مجموعه شیلنگ و پمپ ضعیف توانایی انجام عمل ماساژ بصورت استاندارد را ندارد و در واقع میتوان گفت سیستمهایی که تحت عنوان جکوزی خانگی به فروش میرسند بیشتر شبیه به یک وان آب گرم با ریزش ملایم آب هستند تا یک جکوزی استاندارد. هرچند که مسلما این جکوزی ها از نظر هزینه ساخت بسیار کم هزینه تر از جکوزی های استاندارد هستند.
ساخت جکوزی خانگی
همانطورکه پیشتر اشاره شد ساخت یک جکوزی خانگی بصورت استاندارد تفاوت چندانی با ساخت جکوزی برای مجموعه های ورزشی ندارد. در هنگام ساخت یک جکوزی خانگی توجه به این نکته ضروری است که جکوزی بر روی زمین یا بر روی سقف طبقات دیگر ساخته میشود. در صورتیکه جکوزی بر روی سقف اجرا شود باید اطمینان حاصل شود که سازه ساختمان تحمل وزن جکوزی پر آب را دارد. در غیر اینصورت باید مقاوم سازی های لازم انجام شود. در مورد جکوزی که بر روی سقف اجرا میشود، آب بندی نیز از حساسیت بیشتری برخوردار است، لذا توصیه میشود کاسه جکوزی هایی که بر روی سقف اجرا میشوند از فایبرگلس ساخته شود تا از آب بندی صددرصد جکوزی اطمینان کامل حاصل شود.
دمای آب جکوزی، نرخ تعویض آب و دبی آب خروجی از نازل ها همه و همه مسائلی هستند که در احداث جکوزی باید با حساسیت ویژه ای به آنها پرداخته شود. سیستم لوله کشی و تجهیزات جکوزی باید به گونه ای انتخاب شوند که نرخ تعویض آب جکوزی حداقل ساعتی یکبار باشد. از طرفی دمای ۳۷ تا ۳۹ درجه سانتیگراد دمای استاندارد آب جکوزی است، لذا در احداث جکوزی باید مبدل ها و وسایل گرمایشی، توان تامین حرارت لازم جهت رساندن آب به دمای یاد شده را داشته باشند. مساله مهم دیگر که هنگام ساخت جکوزی باید مد نظر قرار گیرد دبی آب خروجی از نازل هاست. برای ماساژ ایده آل دبی آب خروجی از نازل ها باید حداقل ۱۵ لیتر در دقیقه باشد.
هزینه ساخت جکوزی
مهمترین عامل در تعیین هزینه ساخت جکوزی، تجهیزات است. چراکه سازه جکوزی یک سازه کوچک است و معمولا زیاد هزینه بردار نیست، اما همین سازه کوچک تاسیسات بسیار پیچیده ای دارد. یک جکوزی، تمام تاسیسات یک استخر کوچک شامل مدار تصفیه و گرمایش را داراست، از طرفی دارای پمپ های ماساژ قوی نیز میباشد. از طرفی در بازار تجهیزات با برندهای متفاوت چینی، ایتالیایی و آمریکایی وجود دارند که در مورد برخی از تجهیزات قیمت نمونه آمریکایی چهار برابر نمونه چینی است. لذا تجهیزات انتخاب شده برای جکوزی به شدت هزینه ساخت جکوزی را تحت تاثیر قرار میدهد. نوع سرامیک انتخاب شده برای جکوزی، چراغ ها، تابلو برق، رینگ جکوزی و… نیز بر هزینه ساخت جکوزی موثرند، اما همانطورکه پیشتر نیز اشاره شد مهمترین عامل تاسیسات جکوزی است.