- افزایش درجه حرارت بدن
افزایش درجه حرارت بدن، یکی از تغییراتی میباشد که در زمان قرار گرفتن بدن در آب برای بافت و اندام ها اتفاق می افتد. در استخر آب درمانی، بر حسب میزان و مقدار گرمای آب، درجه حرارت بدن هم تغییر میکند. در اغلب موارد که درجه حرارت آب استخر بین ۳۴ تا ۳۷ درجه سانتیگراد باشد، دمای بافت ها و عضلات ورزشکار نیز مقداری افزایش می یابد.
- افزایش سوخت و ساز بافت ها
افزایش سوخت و ساز بافت ها، یکی دیگر از تغییراتی است که در زمان قرار گرفتن بدن در آب رخ میدهد. در اثر افزایش حرارت بافت های مختلف بدن، میزان سوخت و ساز یا متابولیسم عمومی بافت ها نیز زیاد میشود.
- اتساع عروق
اتساع عروق، نیز از دیگر تغییراتی میباشد که با قرار گرفتن بدن در آب رخ میدهد. در هیدروتراپی، بالا بودن حرارت آب منجر به بالا رفتن حرارت بدن و متعاقب آن، متسع شدن عروق و مویرگ ها میشود. در ضمن، اتساع عروقی میتواند ناشی از افزایش سوخت و ساز سلول ها باشد که نیاز به اکسیژن اضافی و دفع بیشتر مواد حاصل از سوخت و ساز دارند.
- افزایش جریان خون
افزایش جریان خون، از دیگر تغییراتی میباشد که با قرار گرفتن بدن در آب رخ میدهد. افزایش درجه حرارت بدن موجب زیادتر شدن سوخت و ساز سلول ها میشود که برای جبران کردن این امر، بدن به افزایش جریان خون بافت ها روی می آورد. بنابراین، میزان جریان خون نیز متعاقب قرار گرفتن در آب گرم افزایش می یابد.
- افزایش میزان فعالیت قلب
افزایش میزان فعالیت قلب، از دیگر تغییراتی است که در زمان قرار گرفتن بدن در آب اتفاق می افتد. به دنبال اتساع عروق خونی و زیاد شدن میزان جریان خون، میزان خون وارده به قلب نیز زیادتر میشود و طبق قانون فرانگ استارلینگ (هرچه خون وارده به قلب زیادتر شود، خون خارج شده از آن نیز زیادتر میشود) میزان برون ده قلبی نیز افزایش می یابد و فعالیت قلبی هم بیشتر میشود.
بدنبال ایجاد تاثیرات فیزیولوژیکی فوق در بافت ها و اندام های بدن، یک سلسله تاثیرات درمانی در فرد مشاهده میشود، از جمله در اثر افزایش جریان خون و بهبود وضع تغذیه در اندام ها و دفع سریع مواد زاید، گرفتگی و اسپاسم عضلات فرد، بر اثر وقوع تغییرات مذکور، این درد و ناراحتی ورزشکار از بین میرود.
- تاثیر آب درمانی بطور خلاصه
بطور خلاصه میتوان گفت که تاثیر آب درمانی، به واسطه اثری است که آب روی پوست بدن دارد. در آب درمانی، پوست بدن بعنوان یک عضو مهم و اساسی است، زیرا بر اثر برخورد جریان آب، گیرنده های عصبی پوست تحریک میشوند. تحریکات ایجاد شده از طریق اعصاب، بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر میگذارند و این تاثیرات سیستم عصبی مرکزی است که باعث به وجود آمدن اثرات درمانی آب میشود.
استفاده از استخر آب درمانی، روی جریان خون، سوخت و ساز بدن، سیستم عصبی، ترکیب خون و میزان ترشح غدد نیز تاثیر میگذارد و در نهایت، تجمع این تاثیرات روی روان فرد منعکس میشود.
موارد تاثیر آب درمانی در ورزش
فواید هیدروتراپی، بسیار زیاد است. از هیدروتراپی، بغیر از رفع خستگی و آرامش در ورزشکاران، در موارد دیگری نیز میتوان استفاده کرد. مهمترین کاربردهای آب درمانی شامل موارد زیر است:
- بعنوان قسمتی از درمان فوری ضایعه ورزشی که باید از آب سرد با درجه حرارت حدود ۱۲/۸ درجه سانتیگراد استفاده کرد. برای مثال، قرار دادن مچ پا یا دست ضایعه دیده در ظرف آب سرد، باعث جلوگیری از ایجاد تورم و التهاب در موضع صدمه دیده میشود و درد را کاهش میدهد.
- در درمان ضایعات ورزشی مزمن مثل کوفتگی، رگ به رگ شدن و پیچ خوردن مفاصل، التهاب و تورم تاندون یا زرد پی میتوان از آب درمانی استفاده کرد. برخی از متخصصان عقیده دارند که در هر مرحله از ضایعات سیستم عضلانی، استخوانی میتوان از آب درمانی استفاده کرد. البته توصیه میشود که در اوایل وجود ضایعه حاد و شدید، از آب گرم نیز استفاده کرد.
- بعد از عمل جراحی در صدمات ورزشی، برای به دست آوردن دامنه حرکتی مفاصل میتوان از آب درمانی استفاده کرد. از موارد مهم دیگر، کاربرد آب درمانی در ورزش برای تحرک و انعطاف پذیری در عضلات و مفاصل است. در این حالت نیز عضو مورد نظر را در یک وان یا ظرف مناسب قرار میدهیم. در صورت امکان میتوان از استخر آب گرم استفاده کرد. گرمای آب باعث نرم شدن بافت ها و عضلات و مفاصل میشود و این امر کیفیت انجام حرکات در عضو صدمه دیده را بهبود میبخشد.
- بعنوان قسمتی از برنامه آمادگی ورزشکاران هم میتوان از آب درمانی استفاده کرد. منظور اینست که برای گرم کردن عضلات بدن، افزایش جریان خون در بافت ها، بهبود وضع تغذیه سلول ها، قبل از شروع تمرینات و حرکات جهت تقویت و آماده کردن بدن، میتوان از آب درمانی استفاده کرد.
از جمله موارد دیگری که هیدروتراپی در ورزش کاربرد دارد، تمیز و برطرف کردن مواد خارجی از روی زخم ها، خراشیدگی ها، تاول ها و دیگر صدمات ورزشی است که در پوست بدن بوجود می آید.